Slapen op vakantie: tips & tricks

Reikhalzend kijkt iedereen uit naar de zomervakantie. Eindelijk er weer even op uit met zijn allen. Heerlijk! Maar misschien is er één ding dat altijd in je achterhoofd spookt: slapen op vakantie met kinderen is altijd drama. Op zich is dat niet gek, want door de reis en onbekende omgeving is het een uitdaging de normale bedtijden aan te houden. Hoe voorkom je een holiday from hell en zorg je voor voldoende nachtrust voor je kroost? 

Lees hier onze tips voor slapen op vakantie.  

Belang van goed slapen op vakantie

Het is waarschijnlijk een open deur: maar goed slapen op vakantie is zo ontzettend belangrijk. Toch is het een stuk makkelijker gezegd dan gedaan: goed slapen op vakantie. De omgeving is anders, misschien zit je in een andere tijdzone, de dagen zijn langer en soms kun je in bepaalde restaurants echt niet voor 19.00 uur aankomen om te eten. Het is heel gemakkelijk om dan maar alles wat te verschuiven en/of middagdutjes even te laten voor wat ze zijn.

Dat lijkt misschien de makkelijke weg, maar uiteindelijk is het de weg die leidt naar oververmoeide kinderen met alle tragedie van dien. Kinderen hebben slaap nodig. Slaap helpt hen de dag te verwerken, beter te functioneren en het is goed voor hun gezondheid. Ze hebben regelmaat en routine nodig, het liefst altijd dezelfde. Ook op vakantie. Dus wil je jouw vakantie niet in het (zwembad)water laten vallen: doe een kleine moeite en profiteer van een rustgevende vakantie voor jong en oud!

Een goede nachtrust begint voor de vakantie

Al voordat je de koffers pakt, is het goed bezig te zijn met je vakantie. En dan bedoelen we niet alvast dromen over een cocktail op het strand. We bedoelen dat je van tevoren al nadenkt over de nachtrust van je kind. Onderstaand wat tips om jezelf goed voor te bereiden.

Voorbereiden voor slapen op vakantie

• Zorg dat je kind uitgerust aan de vakantie begint. En dit doe je door de week voor de vakantie voor rust en regelmaat te zorgen. Geen wilde uitstapjes dus en geen logeerpartijtjes. Ook de nachtrust vlak voor vertrek is belangrijk.
• Verzeker jezelf van een goede slaap accommodatie voor je kind. Ga je naar een hotel, appartement of huurhuisje, vraag of ze een bedje voor je kind hebben en reserveer deze. Bel voor de zekerheid een dag voor vertrek nog eens op. Mochten ze toch niets hebben dan kun je altijd nog zelf een bedje meenemen.
• Neem je zelf een bedje mee, laat je kind er thuis dan al in slapen. Zo kan hij alvast wennen aan het bedje.
• Andere tijdzone? Bereid je kind voor! Dit kun je doen door alvast op het tijdsverschil in te spelen door elke dag een kwartier eerder of later te beginnen. Begin hier een week voor vertrek mee. Dit helpt je kind zich langzaamaan af te stellen op de tijdzone van je vakantieadres.
• Hotel?Investeer in een extra kamer. Mocht je de financiële ruimte hebben dan loont het heel erg om voor je kind een aparte kamer te reserveren of een suite. Zo kan je kindje in alle rust slapen en hoeven jullie niet vanaf 20.00 uur in het donker te zitten. Mocht dit niet mogelijk zijn, kan een balkon ook al uitkomst bieden (als het daar warm genoeg voor is).
• Inpakken:neem de slaapkamer mee. Hiermee bedoelen we alles in de slaapkamer van je kleintje die hem rust geeft. Zoals het beddengoed (liefst ongewassen zodat alles lekker naar… ja… zichzelf ruikt), favoriete knuffel, nachtlampje, babyfoon en white noise.
• Inpakken:favoriete speelgoed meenemen. Met kinderen reizen kan sowieso niet ‘licht’ dus kun je er maar net zo goed van profiteren. Neem dus ook wat van het favoriete speelgoed mee zoals voorleesboekje, knuffel etc.
• Lang onderweg? Plan, plan, plan! Hebben jullie een lange autorit voor de boeg, dan is het heel belangrijk om de reis van A tot Vakantie te plannen. Houd ook rekening met leuke pitstops en vergeet de dutjes niet mee te nemen in je planning. Hierover later meer!

Heb jij nog geen white noise machine? White noise helpt je kleine beter doorslapen én sneller in slaap te vallen. Meer weten? Je leest hier over de werking van white noise. 

Of bestel nu en ontvang een gratis slaapgids!

Goed op reis

Heb je alle voorbereidingen getroffen dan sta je nu voor één van de grootste uitdagingen: de reis. Hoe langer deze is, hoe lastiger het soms kan zijn. Eén ding is en blijft belangrijk: houd rekening met de dutjes! Als je gaat vliegen is dit heel lastig omdat je zelf de tijden niet kunt bepalen. Maar als je met de auto gaat heb je meer zelf in de hand.

Heb je een lange autorit in het verschiet, sommige kinderen vinden het heerlijk en slapen bijna de hele rit. Maar andere kinderen, meestal de wat oudere kindjes, vinden het na een half uur wel heeeeel er-rug lang duren. Wat doe je als je nog wel iets van 4 uur te gaan hebt? Inderdaad: zorgen voor vermaak. Dat betekent automatisch dat je de autorit goed moet voorbereiden.

Voorbereiden autorit:

• Neem speelgoed mee: voor baby’s: rammelaars, knuffeltjes etc. Oudere kinderen: kleurboeken, poppen, luisterboeken en als het echt niet meer gaat: een tablet.
• Speel spelletjes: met baby’s kun je kiekeboe of ‘waar is je’ (neus, kin, voet etc.) spelen. Of doe een kietelspelletje. Oudere kinderen: ik zie ik zie, nummerborden spel, dieren opnoemen en dan telkens een nieuw dier bedenken die begint met de laatste letter van het dier dat eerder werd genoemd. Bijvoorbeeld: nijlpaarD, DaS, SlanG, Giraffe etc.
• Strek de beentjes: het is heel goed om tussendoor momenten te plannen waarbij jullie even de benen kunnen strekken. Dat breekt de lange reis op en de kinderen kunnen even hun energie kwijt. Bekijk van tevoren eens of jouw route interessante stopplekken bevat. Denk aan wegrestaurants met een speeltuin.
• Houd je aan de dutjes en slaaproutine. Is het tijd voor een slaapje, probeer dan zo goed en zo kwaad als het kan hetzelfde ritueel uit te voeren. Geef bijvoorbeeld wat melk, stop eventjes om de luier te verschonen, zing een liedje of zet een slaapliedje aan. Het kan helpen als je hetzelfde dekentje gebruikt als die je baby normaal in bed heeft. Zorg er daarnaast voor dat de auto donker is en probeer zo min mogelijk geluid te maken. Dit helpt je kind om sneller in slaap te vallen. 

Slecht slapen op vakantie

Goed, jullie zijn heelhuids aangekomen en hebben de reis overleeft. Nu begint de pret. Of begint nu het drama? Niet als jullie ook tijdens de vakantie rekening houden met de biologische klok van je kind, inclusief de dutjes. Ook is een rustige slaapomgeving cruciaal. Onderstaand een aantal stappen die je kunt nemen om dromenland het snelste te bereiken. 

Houd er wel rekening mee dat ieder kindje wel eens slecht slaapt op vakantie. Een nieuwe omgeving en alle indrukken blijven spannend!

Stap 1: Optimale slaapomgeving

Je kind zal het beste slapen in een rustige slaapomgeving. Het liefst ook elk nacht dezelfde. Zorg er dus voor dat je kleintje altijd op dezelfde kamer slaapt in hetzelfde bedje. Slapen in een nieuwe omgeving is namelijk spannend. Als het goed is heb je voordat jullie op reis gingen, een bedje geregeld. 

Slapen jullie op één hotelkamer? Zet het bedje dan ergens neer waar je kind zo min mogelijk last heeft van jullie. Dus niet bij de wc, badkamer, hoteldeur etc. Wat ook helpt is een laken aan het plafond hangen om het bedje een beetje af te schermen. Zo demp je het geluid en het licht een beetje. Vergeet daarnaast ook niet om de babyfoon met bekende slaapliedjes, white noise en het vertrouwde beddengoed te installeren.

Stap 2: Op tijd naar bed!

Zorg dat je kindje op tijd naar bed gaat. Dat wil zeggen, vóór het moment dat je kind halfslapend op de bank hangt. Je bent dan eigenlijk al te laat. Het is beter je kind richting bed te sturen als je de eerste vermoeidheidssignalen ziet: langzamer bewegen, blik niet meer goed focussen, suffe blik, staren, glazig kijken, niet meer geïnteresseerd in speeltjes of om te spelen, gapen etc. Ook al is het nog geen bedtijd, als je deze signalen ziet is dat het teken dat je kindje behoefte heeft aan slaap.

Stap 3: Neem de tijd voor het bedritueel

Vooral de eerste nachten is alles voor je kindje nieuw en onwennig. Neem daarom wat langer de tijd voor het bedritueel door een tijdje samen op de kamer door te brengen. Speel daar een beetje, lees uitgebreid een boekje etc. Houd verder het ritueel hetzelfde als thuis. Het helpt ook als jouw kind gedurende de dag al wat op de slaapkamer en/of in het bedje speelt.

Oudere kindjes kun je uitleggen dat dit de komende tijd de nieuwe slaapplek is. Over een x aantal dagen gaan jullie weer naar huis. Dan kan je kind gewoon weer in het eigen bedje slapen.

Eindigt je kind bij jou in bed. Dat is prima, omdat het nu eenmaal andere omstandigheden zijn. Leg wel goed uit dat dit alleen op vakantie mag. Als jullie weer thuis zijn moet je kind in zijn/haar eigen bed. Pas wel op met samen slapen.

Stap 4: Houd je zoveel mogelijk aan dezelfde bedtijden

Het ritme van je kind is de rode draad die door je vakantie zou moeten lopen. Zou moeten, want vaak is dit één van de eerste dingen die zwicht. Heel zonde. Probeer dit te vermijden door jezelf aan de bedtijden te houden. Mocht het echt heel onhandig zijn, omdat je bijvoorbeeld niet voor 19.00 uur ergens kunt eten. Bouw het dan langzaam op door je kind de eerste dagen een telkens een kwartier later naar bed te brengen. Aan het einde van de vakantie ga je weer stapsgewijs terug naar de originele tijd.

Houd daarnaast ook de dutjes in eer! Benieuwd hoe je meer uit dutjes kunt halen? Lees nu ons artikel over dutjestraining!

Stap 5: Ga zelf ook op tijd naar bed.

Misschien is dit niet helemaal wat je voor ogen hebt als je op vakantie bent, maar toch draagt ook dit bij aan een uitgeruste vakantie. Want geloof ons: een vakantie met kinderen vergt veel van je en dan kun je maar beter uitgerust zijn. 's Avond zwaar doorzakken is misschien ook niet zo’n goed idee. Hoe korter jouw lontje is, hoe chagrijniger je wordt en hoe meer je zelf bijdraagt aan een negatieve sfeer. Straks als de kinderen wat ouder zijn kun je weer wat meer doorzakken.

Slapen na de vakantie

Eenmaal terug van vakantie kun je helaas niet verwachten dat je kind meteen weer in het oude ritme zit. Ook dit heeft tijd nodig. Het is dus geen goed idee om ze meteen de dag na terugkomst weer naar school te laten gaan. Neem liever ongeveer 2 dagen de tijd om weer even te acclimatiseren van al die drukte van vakantie en de reis. Zo komt er weer rust en kan je kindje weer aan in het oude vertrouwde ritme komen.

Op vakantie slapen, de dutjes

Hetgeen het meeste en het snelste sneuvelen zijn de dutjes. Of ze worden overslagen of ingekort of de tijden zijn telkens weer anders. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat jij je netjes aan de dutjestijden houdt, maar dat je kind totaal geen zin heeft om op één oor te liggen. Zeker niet als er nog zoveel leuks te doen is! Het is echt niet vreemd hoor, want die dutjes kunnen erg onpraktisch zijn. Soms heb je maar iets van 2 uur tijd om iets te doen en dan is het alweer tijd voor een dutje. Maar wil je een onvermoeid kind voorkomen, dan zijn dutjes key.

Tips voor dutjes op vakantie:

• Verzeker jezelf van een goede slaap accommodatie voor je kind. Zoals eerder al vermeldt: zorg dat je kind behaaglijk ligt in een goed bedje en op een goede plek.
• Neem je zelf een bedje mee op vakantie, laat je kind er thuis dan al in slapen. Zo kan hij alvast wennen aan het bedje.
• Houd ook bij lange autoritten rekening met de dutjes. Vertrekt bijvoorbeeld na het dutje of vertrek juist ’s nachts zodat je kind verder kan slapen in de auto. Wanneer je kindje slaapt (of hoort te slapen in de auto) zorg dan dat alles zo duister en stil mogelijk is.
• Ben je bij of met familie, geef het belang van dutjes aan. Het werkt natuurlijk niet als jij uit alle macht probeert het ‘dutjesritme’ aan te houden terwijl je (schoon)moeder vlak voor slaaptijd nog in de kamer staat te dansen met je kind. Pas als iedereen meewerkt, heb je een kans van slagen. Leg het voor als een voorwaarde waarover geen discussie mogelijk is. Jij vindt de dutjes belangrijk en het is in belang van jouw kind(eren). Aan dat ‘het vroeger wel anders ging’ heb jij geen boodschap.

Meer weten over het dutjesritme van je kindje? In deze slaapgids geven we je voorbeeldschema's per leeftijd en andere handige info over slaap!

Bekijk de gids

Dutjes plannen met meerdere kinderen

Hoe kun je het slapen op vakantie, en dan met name de dutjes, goed inrichten als je meerdere kinderen hebt? Het kan zijn dat je ene kind nog een dutje nodig heeft en je andere kind al niet meer. Hoe ga je dat dan doen? Nou het kan zomaar zijn dat het ‘geen dutjes kind’ tijdens vakantie ineens wel gebaat is bij een klein dutje. Het warme weer, alle activiteiten… het is nogal wat. 

Sterker nog: misschien heb jij ook wel behoefte aan wat slaap. Bouw daarom een gezamenlijk rustmoment in. Ook al is je kind (nog) niet moe. Vraag gewoon of hij even op bed wilt liggen met de oogjes dicht. Tien minuten maar. Je zal versteld staan hoeveel kinderen al snel even in slaap dommelen. Krijg je jouw kind niet zo ver, creëer dan een me-time momentje voor dat kind. Even lekker rustig alleen spelen, een leuk kinderboek lezen of een tekenfilm kijken op een ontspannen plek. Zo blijft alles (soort van) sereen.

Wat als je kind echt geen dutje wilt doen?

Ondanks al je best bedoelde inspanningen is de kans vrij reëel dat je kind ´s middags niet wilt slapen op vakantie. Wat dan? Als eerste is het van belang dat je altijd in je achterhoofd houdt dat kindjes echt een dutje nodig hebben. In ieder geval: als je een fijne vakantie zonder drama wilt. Zeker kinderen onder de 3 jaar moeten overdag echt even de oogjes dicht doen. Vanaf 3 jaar kan een kind best een keer een dutje overslaan, maar zorg wel dat dit niet meer dan 1 of 2 dagen het geval is.

Wat je kunt doen om ervoor te zorgen dat je kind(eren) toch wat slapen overdag is:

1. Maak een wandeling met de wandelwagen. Dit doet soms echt wonderen. Zorg er wel voor dat je kind goed afgeschermd is van insecten, zon en wind. Waak er daarnaast voor dat je kind het niet te warm krijgt.
2. Ga een rondje met de auto rijden (als dat mogelijk is).
3. Zorg ervoor dat de dag actief blijft. Als je kind de hele dag maar een beetje rondhangt, is hij fysiek minder moe. Dit beïnvloedt ook het slapen. Kinderen die lekker veel bewegen zullen ook eerder wat moe zijn en het heerlijk vinden even de oogjes dicht te doen.
4. Vergeet de white noise niet! Had je white noise thuis al ingezet om je kind te helpen beter te slapen? Weet je nog hoe goed dat werkte? Wellicht dat het op vakantie ook een uitkomst is. Niet alleen creëer je zo dezelfde rust als thuis, het maskeert ook vreemde omgevingsgeluiden. Daarnaast is het geluid sowieso al heel rustgevend en helpt het je kind alle spanning van de dag beter te verwerken.

Numsy wenst iedereen een goede nachtrust

Wij hopen dat je wat hebt aan onze tips voor slapen op vakantie. Wij weten dat niets zo vervelend is als een minder fijne reis puur en alleen door slaaptekort. Niet alleen tijdens vakantie, maar ook op de dagen dat we moeten werken of naar school gaan is goed slapen essentieel. Daarom heeft het team van Numsy een missie: iedereen helpen aan een optimale nachtrust. Om dit te bereiken hebben we een groot platform gerealiseerd bomvol informatie en tips over slapen. Hier vind je onder andere behulpzame blogs, ebooks, slaapgidsen en natuurlijk onze white noise apparaten.

Wil jij ons helpen onze missie te behalen? Geef dan aan wat je van dit artikel vindt en deel het op social media. Alvast bedankt!

Kom bij de club!

 Wil jij altijd je vragen over slaap stellen aan gecertificeerde slaapcoaches? Dat kan - en nog veel meer, met Nums Plus. Chat met slaapcoaches en andere ouders, join live Q&A's en volg verschillende online modules. 

Zien we je daar?